چهل حدیث « قرآني »

مقـدمـه

«هذا بَيانٌ لِلنّاسِ وَ هُدىً وَ مَوْعِظةٌ لِلْمُتَّقينَ»

اين (كتاب خدا و آيات قرآنى) حجّت و بيانى است براى عموم مردم و راهنما و پندى براى پرهيزگاران.
در مقدمه «چهل حديث قرآن» بجاست كه اندكى درباره قرآن سخن گفته شود، امّا دشوارترين كار، همين است كه بشر خاكى و قلمها و بيانهاى ناتوان بشرى، بخواهد در باره كلام آسمانى خداوند، سخن بگويد.

راستى قرآن چيست؟

حتى اگر آنچه را در آياتِ خود قرآن، درباره «كلام اللّه » مى خوانيم، برشماريم، مقاله اى مبسوط خواهد شد. تا چه رسد به دريايى موّاج از احاديث رسول خدا و اهل بيت (عليهم السلام) كه در باره قرآن و حقيقت و ابعاد گوناگون آن بيان فرموده اند. براستى كه انتخاب يك آيه و چهل حديث، از اين گنجينه ژرف و بى پايان دشوار است.
تعبيراتى كه در متن احاديث در باره وحى الهى و قرآن به كار رفته، بسيار ژرف و زيبا و دلنشين و جامع است.
آنچه در زير مى آيد، توصيفاتى است كه از متن رواياتِ قرآنى برگرفته شده است. به فرموده اولياء دين، قرآن، كلام خدا و كتاب خداست، نور درخشنده الهى و تجلّيگاه خداست، نشان دهنده راه خدا، ريسمان محكم الهى، قانون پروردگار، نسخه شفابخش و نشانه لطف خداوند به بشر است. قرآن، آيتى از عظمت و بزرگوارى خدا و معجزه جاويد اوست.
قرآن، پرچم نجاتبخش، كتاب عبرت و آموزش و بيان و تبيان است. قرآن، كتاب هدايت و ارشاد است.
كتاب بشارت و انذار، توحيد و موعظه، آگاهى و اخلاق است. نورى است بى ظلمت، هدايتى است بى گمراهى و گنجى است بى پايان.
قرآن، كتاب علم و احكام و تاريخ و تحليل تاريخى است. كتاب سياست و حكومت، شعور و تدبّر و تفكّر است.
كتاب صلح وجهاد، كتاب مبدأ و معاد، كتاب ايمان و اعتقاد است. مونس انسان در تاريكيهاى جهل و هادى انسان در بيراهه هاى زندگى است.
كتاب ميزان، قسط، عدل، حق، يقين، راه راست و صراط مستقيم است. حالات گذشتگان را براى عبرت آيندگان بازمى گويد.
به عمل كنندگان «مؤمن» و «صالح»، وعده فلاح و رستگارى و عزّت و سربلندى مى دهد. كتاب دعوت و رشد، تقوا و صلاح، حيات و خلود است.
كتاب ظاهر و باطن،
كتاب دنيا و آخرت، كتاب طبيعت و ماوراء طبيعت، غيب و شهود، خدا و مردم است.
اسوه و الگوى خصال نيك و اعمال شايسته و امر به معروف و نهى از منكر و عبرت و اعتبار است. راه به سوى بهشت را مى نمايد و از راه دوزخ باز مى دارد.
استوارترين راه و صراطى است كه خداوند به آن دعوت نموده است. كتاب دين و سنّت هاى جاودان الهى است.
كتاب اخلاق و عرفان و فقه و قانون است. كتاب فصاحت و بلاغت و حكمت و حكومت است.
كتاب «انسان» است. و راهى به سوى جبروت و ملكوت نشان مى دهد.
انيس تنهاييها و مونس وحشتهاى انسان است. آرى ... دهها عنوان ديگر مى توان برشمرد، كه هر يك گوشه اى از عظمت و عمق و تعاليم و مفاهيم اين كتاب مقدس و معجزه ماندگار حضرت رسالت را نشان مى دهد.
اميد است كه توفيق خدايى شامل شود، تا با «قرائت»، «آموزش»، «شناخت»، «فهم» و «عمل» به اين كتاب آسمانى، در مسير سعادت و كمال قرار گيريم.

بخش اوّل:

اهميت و جايـگاه قـرآن

هدايت و قرآن

1- قال رَسُولُ اللّه ِ صلي الله عليه و آله: «اِنّى تَرَكْتُ فيكُمْ اَمْرَيْنِ لَنْ تَضِّلُّوا ما اِنْ تَمَسَّكْتُمْ بِهِما: كِتابَ اللّه وَ اَهْلَ بَيْتى».

پيامبر اكرم صلي الله عليه و آلهفرمود: من دو چيز در ميان شما باقى گذاشتم، تا وقتى كه به آن دو چنگ زنيد هرگز گمراه نخواهيد شد: يكى قرآن، ديگرى خاندانم.

بـرتـرى قـرآن

2 - قالَ رَسُولُ اللّه ِ صلي الله عليه و آله: «فَضْلُ القُرآنِ عَلى سائِرِ الْكَلامِ كَفَضْلِ اللّه ِ عَلى خَلْقِهِ».

رسول خدا صلي الله عليه و آلهفرمود: بـرترى قـرآن بر سـاير سخـنها هـمانند برترى خدا بر مخـلوقات اوسـت.

احتـرام قـرآن

3 - قالَ رسُولُ اللّه ِ صلي الله عليه و آله: «اَلْقُـرآنُ اَفْضَلُ شَى ءٍ دُونَ اللّه ِ، فَمَنْ وَقَرَّ القُرآنَ فَقَدْ وَقَرَّ اللّه َ وَ مَنْ لَمْ يُوَقِّرِ القُرآنَ فَقَدْ اِسْتَخَفَّ بِحُرْمَةِ اللّه ِ، حُرْمَةُ الْقُرآنِ عَلَى اللّه ِ كَحُـرْمَةِ الوالِدِ عَلى وَلَدِهِ».

رسـول اكرم صلي الله عليه و آلهفرمود: قـرآن جز خـدا بهترين و برترين چيـزهاست، كسى كه احـترام قـرآن را نـگهدارد به خدا احـترام كرده است، و كسـى كه حـرمت قـرآن را نـگه ندارد نسبت به خدا بى حرمتى كرده اسـت، احـترام به قـرآن در پيشـگاه الهى هـمانند احتـرام پـدر بر فـرزند اسـت.

رمـز جاودانگى قــرآن

4 -عَنِ الرِّضا عَنْ اَبيه عليهماالسلاماِنَّ : «رَجُلاً سَأَلَ اَبا عَبدِاللّه ِ عليه السلام مـا بـالُ القُـرآنِ لا يَزْدادُ عِنْـدَ النَشْـرِ وَالـدِراسةِ اِلاّ غَضـاضَةً؟ فَقـالَ: لاَنَّ اللّه َ تبارَكَ وَ تَعـالى لَمْ يَجْعَـلْهُ لِزَمـانٍ دوُنَ زمانٍ وَ لا لِناسٍ دُونَ نـاسٍ، فَـهُوَ فى كُلِّ زَمـانٍ جَديدٌ، وَ عِنْدَ كُلِّ قَـوْمٍ غَضٌّ اِلى يَـومِ القيـامَةَ».

امام هشتم عليه السلام از امام كاظم عليه السلام نقل مى كند كه فرمود: مردى از امـام صادق عليه السلامپـرسيد چگونه است كه قـرآن هـر چه خـوانده و منتشـر مى شـود جز بر تازگى و طـراوتش افـزوده نمى شـود؟ امام صـادق عليه السلام فرمود: زيرا خـداوند آنرا براى زمان و مردم خـاصى قرار نـداده اسـت، بنـابراين در هر عصـرى نو، پيـش هر ملتى تا روز قيـامت تازه و شـاداب اسـت.

رهـبرى قـرآن

5 -قالَ رَسُولُ اللّه ِ صلي الله عليه و آله: «عَلَيكُمْ بِـالْقُرآنِ فَاتَّخِذُوهُ اِمـامـاً وَ قائِداً، فَاِنَّهُ كَلامُ رَبِّ العالَمينَ الَّذى هُوَ مِنْهُ وَ اِلَيْهِ يَعُودُ، فَآمِنوُا بَمُتَشابِهِهِ وَ اعْتَبِروُا بِاَمْثالِهِ».

پيامبر گرامى اسلام صلي الله عليه و آله فرمود: بر شما باد قرآن، پس آنرا رهبر و پيشواى خود قرار دهيد، زيرا آن، سخن پروردگار جهانيان است. از طرف اوست و بسوى او برمى گردد، بنابراين به متشابهات آنها هم ايمان آوريد و از ضرب المثلهاى آن پند گيريد.

محتواى قـرآن

6 - قالَ عَلىُّ عليه السلام: «فىِ القُرآنِ نَبَأُ ما قَبْلَكُمْ، وَ خَبَرُ ما بَعْدَكُمْ، وَ حُكْمُ ما بَيْنَكُمْ».

امام على عليه السلام فرمود: تـاريخ گـذشتگان و آيـندگان و بـرنامه زنـدگى شـما در قـرآن اسـت.

شـفاى قـرآن

7 - قالَ رَسُولُ اللّه ِ صلي الله عليه و آله: «عَلَيْكُمْ بِالقُرآنِ فَاِنَّهُ الشِّفاءُ النافِعُ، وَ الدَّواءُ الْمُبارَكُ وَ عِصْمَةٌ لِمَنْ تَمَسَّكَ بِهِ، وَ نَجاةٌ لِمَنْ تَبِعَهُ».

پيامبر بزرگوار صلي الله عليه و آله فرمود: بر شما باد به قرآن، چون قرآن، شفاى سودمند، و داروى پربركت است و نگهبان كسى است كه به آن چنگ مى زند، و نجاتبخش كسى است كه از آن پيروى كند.

نـور قـرآن

8 - قالَ الحَسَنُ بنُ عَلى عليه السلام: «اِنَّ هذَا القُرآنَ فيهِ مَصابيحُ النُّورِ وَ شِفاءٌ لِلْصُّدُورِ».

امام حسن مجتبى عليه السلام فرمود: در اين قـرآن چراغـهاى روشـن (هـدايت) و داروى شـفابخش دلهـاست.

مـيزان بـودن قــرآن

9 - قالَ رَسُولُ اللّه ِ صلي الله عليه و آله: «اَيُّهَا النّاسُ ما جاءَكُمْ عَنّى يُوافِقُ كِتابَ اللّه ِ فَاَ نَا قُلْتُهُ وَ ما جاءَكُمْ بِخِلافِ القُرآنِ فَلَمْ اَقُلْهُ».

رسول خدا صلي الله عليه و آله فرمود: اى مردم آنچه از من براى شما نقل مى شود چنانچه هماهنگ با قرآن بود بدانيد گفتار من است و اگر مخالف با محتواى قرآن بود گفته من نيست.

بخش دوّم:

حاملان قرآن و مسئوليت آنان

شرافت قرآنيان

10 - قالَ رَسُولُ اللّه ِ صلي الله عليه و آله: «اَشرافُ اُمَّتى حَمَلَةُ القُرآنِ وَ اَصْحابُ اللَّيْلِ».

پيامبر اكرم صلي الله عليه و آلهفرمود: قرآنيان و شب زنده داران، بزرگواران امّت من هستند.

حامـل قـرآن

11 - قالَ رَسُولُ اللّه ِ صلي الله عليه و آله: «حامِلُ القُرآنِ حامِلُ رايَةِ الاِْسْلامِ وَ مَنْ أَكْرَمَهُ فَقَدْ اَكَرَمَ اللّه َ وَ مَنْ اَهانَهُ عَلَيْهِ لَعْنَةُ اللّه ِ».

پيامبر خدا صلي الله عليه و آلهفرمود: حامل و حافظ قرآن پرچمدار اسلام است، كسى كه او را احترام كند خدا را گرامى داشته است، كسى كه به او اهانت كند مورد لعن و نفرين خدا خواهد بود.

مقـام قـرآن دانـان

12 - قالَ النَبىُّ صلي الله عليه و آله: «اِنَّ اَهلَ الْقُرآنِ فى اَعْلى دَرَجَةٍ مِنَ الاْدَميّين ما خَلاَ النَّبيينَ وَ الْمُرْسَلينَ فلا تَسْتَضْعِفُوا اَهْلَ القُرآنِ حُقُوقَهُمْ، فَاِنَّ لَهُمْ مِنَ اللّه ِ لَمَكاناً».

پيامبر صلي الله عليه و آله فرمود: قرآنيان بالاترين مقام انسانى بعد از پيامبران و فرستادگان الهى را دارند، پس حقوق آنان را كم ندانيد، زيرا در پيشگاه الهى داراى منزلتى هستند.

حاملان و آموزگاران قرآن

13 - عَنْ رَسُولِ اللّه ِ صلي الله عليه و آله: «حَمَلَةُ الْقُرْآنِ هُمُ المُعَلِّمُونَ كلامَ اللّه ِ وَ الْمُتَلَبِّسُونَ بِنُورِ اللّه ِ. مَنْ والاهُمْ فَقَدْ والَى اللّه َ، مَنْ عاداهُمْ فَقَدْ عادَى اللّه َ».

رسول خدا صلي الله عليه و آله فرمود: حاملان قرآن همان آموزگاران سخن خدا و دربركنندگان نور خدايند، كسى كه آنان را دوست بدارد، خدا را دوست داشته و كسى كه نسبت به آنان دشمنى كند با خدا دشمنى كرده است.

مسئوليت قـرآن خـوان

14 - قالَ رَسُولُ اللّه ِ صلي الله عليه و آله: «يا مَعاشِرَ قُرّاءِ الْقُرآنِ، اِتَّقوااللّه َ عَزَّ وَ جَلَّ فيما حَمَّلَكُم مِن كِتابِهِ، فَاِنّى مَسئُولٌ وَ اِنَّكُمْ مَسئُولُونَ، اِنّى مَسئُوولٌ عَنْ تَبْليغِ الرِسالَةِ، وَ اَمّا اَنْتُمْ فَتُسْألَونَ عَمّا حُمِّلتُمْ مِنْ كِتابِ اللّه ِ وَ سُنَّتى».

رسول خدا صلي الله عليه و آله فرمود: اى جامعه قرآن خوانان! در مورد آنچه از قرآن خداوند بر دوش شما نهاده تقواى الهى را پيشه كنيد، زيرا من و شما مسئوليم، من مسئول ابلاغ رسالتم و از شما در باره آنچه از كتاب خدا و سنّت من داريد سؤال خواهد شد.

قـرآن و وظائف ما

15 - قالَ النّبىُ صلي الله عليه و آله: «تَعَلَّمُوا الْقرآنَ، وَ تَعَلَّموُا غَرائبَهُ و غَرائبُهُ فَرائِضُهُ وَ حُدُودُه، فِاِنَّ الْقُرآنَ نَزَلَ عَلى خَمْسَةِ وُجُوهٍ: حَلالٍ وَ حَرامٍ وَ مُحْكَمٍ وَ مُتَشابِةٍ وَ اَمثالٌ، فَاعْمَلُوا بِالحَلالِ، وَ دَعَوُا الحَرامَ، وَاعْمَلُوا بِالْمُحْكَمِ، وَ دَعَوُا المُتَشابِهَ، وَاعْتَبِرُوا بِالاَْمْثالِ».

پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله فرمود: قرآن و شگفتيهاى قرآن و مفاهيم آن را بياموزيد. مفاهيم قرآن همان واجبات و حدود آن است، زيرا قرآن برپنج وجه نازل شده است: حلال و حرام و محكم و متشابه و ضرب المثلها، به حلال قرآن عمل كنيد، و حرام را رها كنيد، به محكمات عمل كنيد و متشابه آن را واگذاريد و از ضرب المثلها پند گيريد.

قرآن براى عمل

16 - قالَ رَسُولُ اللّه ِ صلي الله عليه و آله: «مَنْ تَعلَّمَ الْقُرآنَ فَلَمْ يَعْمَلْ بِهِ وَ آثَـرَ عَلَيْهِ حُبَّ الدُّنيا وَ زينَتَها، اِستَوجَبَ سَخَطَ اللّه ِ تَعالى وَ كانَ فى الدَرجَةِ مَعَ اليَهُودِ وَالنَّصارى الَّذينَ يَنْبِذُونَ كِتابَ اللّه ِ وَراءَ ظُهُورِهِم».

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله فرمود: كسى كه قرآن را بياموزد و به آن عمل نكند و دنيا دوستى و زينت آن را بر قرآن ترجيح دهد سزاوار خشم خداوند است، و در رديف يهود و نصارى قرار خواهد داشت كه كتاب خدا را پشت سر انداختند.

قاريان و اميران

17 - عَنِ الصّادِقِ عَنْ آبـائِه عليه السلام قالَ: «صِنْفانِ اِذا صَلُحا صَلُحَتْ اُمَّتى، وَ اِذا فَسدا فَسَدَتْ اُمَّتى: اَلاُمَراءُ وَ القُرّاءُ».

امام صادق عليه السلام به نقل از پدرانش فرمود: دو گروهند كه اگر اصلاح بشوند امّت من اصلاح خواهند شد و چنانچه فاسد شوند امت را فاسد خواهند كرد: حاكمان و قاريان قرآن.

قرائت بـدون عـمل

18 - قالَ رَسُولُ اللّه صلي الله عليه و آله: «وَ مَنْ قَرَءَ القُرآنَ وَ لَمْ يَعْمَلْ بِهِ حَشَرَهُ اللّه ُ يَوْمَ القيامَةِ اَعْمى».

رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: كسى كه قرآن بخواند و به آن عمل نكند خداوند او را روز قيامت كور محشور خواهد كرد.

قـرائت قـرآن و گناه

19 - قالَ النّبىُ صلي الله عليه و آله: «مَنْ قَرَأَ القُرآنَ ثمُّ شَرِبَ عَلَيهِ حَراماً اَوْ آثَرَ عَلَيْهِ حُبّاً لِلدُّنيا وَ زينَتَها اِسْتَوْجَبَ عَلَيْهِ سَخَطَ اللّه ِ اِلاّ اَنْ يَتُوبَ اَلا وَ اِنّهُ اِنْ ماتَ عَلى غَيْرِ تَوْبَةٍ حاجَّهُ القُرْآنُ يَوْمَ القيامَةِ، فَلا يُزا يِلُهُ اِلاّ مَدْحُوضاً».

پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله فرمود: كسى كه قرآن بخواند و بعد حرام بخورد و بنوشد يا محبّت و زينت دنيا را بر آن برترى دهد مستوجب خشم الهى مى شود مگر اينكه توبه كند، و اگر بدون توبه بميرد، روز قيامت قرآن با او به محاجّه برمى خيزد و تا او را محكوم نكند دست برنمى دارد.

بخش سوّم:

آمـوزش قــرآن

آمـوزش قـرآن

20 -قالَ النَّبىُ صلي الله عليه و آله: «خِيارُكُمْ مَنْ تَعَلَّمَ القُرآنَ وَ عَلَّمَهُ».

پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله فرمود: بهترين شما كسى است كه قرآن آموزد و آن را آموزش دهد.

ارزش آموزش قــرآن

21 - عَنْ اَبى عَبدِاللّه ِ عليه السلام قالَ: «مَنْ تَعَلَّمَ مِنْهُ حَرْفاً ظاهِراً، كَتَبَ اللّه ُ لَهُ عَشْرَ حَسَناتٍ، وَ مَحا عَنْهُ عَشْرَ سَيِّئاتٍ، وَ رَفَعَ لَهُ عَشْرَ دَرَجاتٍ، قالَ لا اَقُولُ بِكُلِّ آيَةٍ، وَ لكِنْ بِكُلِّ حَرْفِ باءٍ، اَوْتاءٍ اَوْشِبْهِهِما».

امام صادق عليه السلام فرمود: اگر كسى از قرآن يك حرف بياموزد، خداوند براى او ده حسنه مى نويسد، و ده گناه از او مى بخشد، و ده درجه او را بالا مى برد، فرمود: نمى گويم، در مقابل هر آيه، بلكه در مقابل هر حرفى مانند «باء» يا «تا» يا همانند آنها.

ثمرات يادگيرى قــرآن

22 - قـالَ رَسُولُ اللّه ِ صلي الله عليه و آله: «اِنْ اَرَدْتُمْ عَـيْشَ السُعَداء، وَ مَـوْتَ الشُـهَداءِ، وَالنَـجاةَ يَـوْمَ الْحَـشْرِ، وَ الظِّلَّ يَـوْمَ الحَرُورِ، وَالهُـدى يَوْمَ الضَّـلالَةِ، فَادْرِسُـوا القُـرْآنَ، فَاِنَّهُ كَـلامُ الرّحْمـنِ، وَحِرزٌ مِنَ الشَّيـطانِ وَ رُجْحـانٌ فىِ الميـزانِ».

پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله فرمود: اگر خواستار زندگى سـعادتمندان، و مـرگ شهيدان و نجات روز محـشر، و سـايه در روز قـيامت و هـدايت در روز گـمراهى هستيد پس قـرآن بياموزيد، زيرا آن گفـته خـداى مهربان و ايمنى از شيـطان و موجب برترى و وزنه خوبـيهاى شـما است.

فهم قرآن همراه آمـوزش

23 - قالَ عَلىٌّ عليه السلام: «تَعَلَّمُوا القُرآنَ فَاِنَّه اَحْسَنُ الحَديثِ، وَ تَفَقَّهُوا فيه فَاِنَّهُ رَبـيعُ القُلُوبِ، وَاسْتَـشْفُوا بِنُـورِهِ، فَـاِنَّهُ شِـفاءُ الصُّـدُورِ، وَ اَحْسِـنُوا تِـلاوَتَهُ فَاِنَّهُ اَنْـفَعُ الْقِـصَصِ».

حضرت على عليه السلام فرمود: قـرآن را بيـاموزيد كه نيـكوترين گفـتار است، و در آن دانـا و آگاه شـويد كه بـهار دلهـاست و از نور آن شـفا بخواهيد، كه شـفا بخـش دلهـاست، آن را خـوب بخوانيد چون مفيدترين قصّـه هاسـت.

مؤمن و آموزش قــرآن

24 - عَنْ اَبى عَبدِاللّه ِ عليه السلام قالَ: «يَنْبَغى لِلْمُؤمِنِ اَنْ لا يَمُوتَ حَتّى يَتَعَلَّمَ القرآنَ، اَوْ يَكُونَ فى تَعَلُّمِهِ».

امام صادق عليه السلام فرمود: شايسته است كه انسانِ مؤمن نميرد تا قرآن را بياموزد يا در حال آموزش آن باشد.

بخش چهارم:

قـرائت قـرآن

روخوانى قـرآن

25 - قالَ رَسُولُ اللّه ِ صلي الله عليه و آله: «اَفْضَلُ عِبادَةِ اُمَّتى قِراءَةُ القُرْآنِ نَظَراً».

رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: برترين عبادت امّت من روخوانى قرآن است.

فضيلت قـرائت قــرآن

26 - قالَ رَسُولُ اللّه ِ صلي الله عليه و آله: «يا سَلْمانُ عَلَيْكَ بِقَراءَةِ القُرآنِ فَاِنَّ قَراءَتَهُ كَفّارَةٌ لِلذُّنُوبِ، وَ سَتْرَةٌ مِنَ النّارِ، وَ اَمانٌ مِنَ الْعَذابِ».

رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: اى سلمان! بر تو باد خواندن قرآن، زيرا قرآن خواندن كفّاره گناهان و سپرى در مقابل آتش و بازدارنده از عذاب است.

روزى پنجاه آيه

27 - عَنْ اَبى عَبْدِاللّه ِ عليه السلام قالَ: «اَلقُرْآنُ عَهْدُاللّه ِ اِلى خَلْقِهِ، فَقَدْ يَنْبَغى لِلْمَرْءِ المُسْلِمِ اَنْ يَنْظُرَ فى عَهْدِهِ، وَ اَنْ يَقْرَأ مِنْهُ فى كُلِّ يَوْمٍ خَمْسينَ آيةً».

امـام صـادق عليه السلام فرمود: قـرآن، عـهدنامه خدا به بنـدگان اوست، پس شايسته است مســلمان در عـهدنـامـه اش بـنگرد، و روزى پنـجـاه آيـه از آن بخـواند.

انس با قـرآن در جـوانى

28 - عَنْ اَبى عَبْدِاللّه ِ عليه السلام قالَ: «مَنْ قَرَءَ القُرْآنَ وَ هُو شابٌّ مُؤْمِنٌ اِخْتَلَطَ القُرْآنُ بِلَحْمِهِ وَ دَمِهِ، وَ جَعَلَهُ اللّه ُ مَعَ السَفَرَةِ الكِرامِ البَرَرَةِ وَ كانَ القُرآنُ حَجيجاً عَنْهُ يَوْمَ القيامَةِ».

امـام صـادق عليه السلام فرمود: مؤمـنى كه در جـوانى قـرآن بخـوانـد، قـرآن با گـوشت و خـون او مـخــلوط مـى شــود، و خــدا او را بــا ســفيـران بـزرگـوار و نيـكوكار قـرار مـى دهـد و روز قيـامت قـرآن مـدافـع اوسـت.

رمضان بهار قـرآن

29 - عَنْ اَبى جَعْفَرٍ عليه السلام قالَ: «لِكُلِّ شَى ءٍ رَبيعٌ وَ رَبيعُ القُرْآنِ شَهْرُ رَمَضانَ».

امام باقر عليه السلام فرمود: هـر چيـزى بـهارى دارد و بـهار قـرآن مـاه مـبارك رمـضـان اسـت.

قــرآن در ماه رمضان

30 - قالَ رَسُولُ اللّهِ صلي الله عليه و آله: «وَ مَنْ تَلافيه آيَةً مِنَ القُرْآنِ، كانَ لَهُ مِثْلُ اَجْرِمَنْ خَتَمَ القُرْآنَ فى غَيْرِهِ مِنَ الشُّهُورِ».

رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: كسى كه در ماه مبارك رمضان يك آيه قرآن بخواند پاداش او همانند كسى است كه قرآن را در ماههاى ديگر ختم كرده است.

خانه و قرآن

31 - قالَ رَسُولُ اللهِ صلي الله عليه و آله: «اِنَّ البَيْتَ اِذا قُرِءَ فيهِ القُرْآنُ، حَضَرَتْهُ المَلائِكَةُ، وَتَنَكَّبَتْهُ الشَياطينُ، وَ اتَّسَعَ بِاَهْلِهِ، وَكَثُرَ خَيرُهُ، وَ قَلَّ شَرُّهُ. وَ اِنَّ البَيْتَ اِذا لَمْ يُقْرَأْ فيهِ القُرْآنُ، حَضَرَتْهُ الشَياطينُ، وَتَنَكَّبَتْهُ المَلائِكَةُ، وَ ضاقَ بِاَهْلِهِ، وَكَثُرَ شَرُّهُ، وَ قَلَّ خَيْرُهُ».

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله فرمود: خانه اى كه در آن قرآن خوانده شود فرشتگان وارد آن مى شوند، و شيطانها از آن دور مى شوند، و اهل آن در آسايش قرار مى گيرند و به خير و بركت آن خانه افزوده مى شود و از بديها و آفات آن خانه كاسته مى شود. و خانه اى كه در آن قرآن نخوانند، محلّ حضور شياطين و دورى فرشتگان مى شود و بر اهلش تنگ مى شود و شرّش بسيار و خيرش اندك خواهد شد.

نورانيت خانه و قــرآن

32 - قالَ الصادِقُ عليه السلام: «اِنَّ البَيْتَ اِذا كانَ فيهِ المُسْلِمُ يَتْلوُ القُرْآنَ يَتَراءاهُ اَهْلُ السَماءِ كَما يَتَراءى اَهُلُ الدُّنيا اَلْكَوْكَبَ الدُرِّىَّ فى السَّماءِ».

امام صادق عليه السلام فرمود: خانه اى را كه مسلمانى در آن است و قرآن تلاوت مى كند اهل آسمان آنرا مى بينند همانگونه كه مردم دنيا ستاره نورانى را در آسمان مى بينند.

گـوش دادن به قـرآن

33 - عَنْ اَبى عَبدِاللّهِ عليه السلام قالَ: «مَنْ اِسْتَمَعَ حَرْفاً مِنْ كِتابِ اللّهِ مِنْ غَيْرِ قَراءَةٍ كَتَبَ لَهُ حَسَنَةً، وَ مَحى عَنْهُ سَيِّئةً وَ رَفَعَ لَهُ دَرَجَةً».

امام صادق عليه السلام فرمود: كسى كه حرفى از كتاب خدا را بشنود بدون آن كه بخواند خداوند حسنه اى براى او مى نويسد، و گناهى را از او مى بخشد، و يك درجه او را بالا مى برد.

آداب قرائت قـرآن

34 - قالَ الصادِقُ عليه السلام: اِذا مَرَرْتَ بِآيَةٍ فيها ذِكْرُ الْجَنَّةِ فَاسْأَلِ اللّهَ الْجَنَّةَ، وَ اِذا مَرَرْتَ بِآيَةٍ فيها ذِكْرُ النّارِ فَتَعَوَّذْ بِاللّهِ مِنَ النّارِ».

امام صادق عليه السلام فرمود: هنگامى كه به آيه اى كه ياد بهشت است رسيدى از خدا بهشت بطلب، و وقتى به آيه اى كه يادآور آتش است رسيدى از آن به خدا پناه ببر.

آهـنگ قـرائت قـرآن

35 - قالَ رَسُولُ اللّهِ صلي الله عليه و آله: «اِقرؤُا الْقُرآنَ بِلُحُونِ الْعَرَبِ وَ اَصْواتِها».

رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: قـرآن را با صـدا و آهنگ عـربى بخوانيد.

مقـام حافـظ قـرآن

36 - قالَ رَسُولُ اللّهِ صلي الله عليه و آله: «عَدَدُ دُرَجِ الْجَنِّةِ عَدَدُ آىِ الْقُرآنِ، فَاِذا دَخَلَ صاحِبُ الْقُرْآنِ الْجَنَّةَ قَيلَ لَهُ: اِقْرَأْ وَ ارْقَأْ لِكُّلِ آيَةٍ دَرَجَةٌ فَلا تَكُونُ فَوْقَ حافِظِ الْقُرْآنِ دَرَجَةً».

رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: تعداد درجات بهشت به تعداد آيه هاى قرآن است، هنگامى كه اهل قرآن وارد بهشت شود به او گفته مى شود قرآن بخوان و بالا برو، براى هر آيه اى درجه اى است، بنابراين بالاترين درجه از آنِ حافظان قرآن است.

روخوانى يـا از حفـظ ؟

37 - قالَ رَسُولُ اللّهِ صلي الله عليه و آله: «مَنْ قَرَأَ الْقُرْآنَ فى الْمُصْحَفِ، كُتِبَ لَهُ أَلْفا حَسَنَةٍ، وَ مَنْ قَرَأَهُ فى غَيْرِ الْمُصْحَفِ فَاَلْفُ حَسَنَةً».

رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: كسى كه از رو قرآن بخواند، خدا براى او دوهزار حسنه مى نـويسد، و كسـى كه آنـرا از حـفظ بخـواند هـزار حسنه نوشـته مى شـود.

پاداش ختـم قـرآن

38 - قالَ رَسُولُ اللّهِ صلي الله عليه و آله: «اِذا خَتَمَ الْقُرْآنَ، صَلّى عَلَيهِ عِنْدَ خَتْمِهِ سِتُّوُنَ اَلْفَ مَلَكٍ».

رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: وقتـى كسى قرآن را ختم كند، در آن هنگام هزار فرشته بر او درود مى فـرستـند.

قرائت غلط

39 - قالَ رَسُولُ اللهِ صلي الله عليه و آله: «اِذا قَرَأَ القارِئُ الْقُرْآنَ فَأَخْطَأَ اَوْلَحَنَ اَوْ كانَ اَعْجَميّاً كَتَبَهُ الْمَلَكُ كَما أُنزِلَ».

رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: قـارى چنـانچه قـرآن را غلط يا اشتباه يا با لحن غير عربى بخواند فـرشته آنرا هـمانطور كه نازل شده (صحيح و كامل) مى نويـسد.

فراموشى قرآن

40 - قالَ النَّبىُ صلي الله عليه و آله: «اَلا وَ مَنْ تَعلَّمَ القُرْآنَ ثُمَّ نَسِيَهُ مُتَّعَمِّداً لَقَى اللّهَ يَوْمَ الْقيامَةِ مَغْلوُلاً يُسَلِّطُ اللّهُ عَلَيْهِ بِكُلِّ آيَةٍ نَسِيَها حَيَّةً تَكُونُ قَرينَتُهُ اِلَى النّارِ اِلاّ اَنْ يُغْفَرَ لَهُ».

پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله فرمود: توجّه! توجّه! كسى كه قرآن را ياد بگيرد بعد بطور عمد (به خاطر سهل انگارى) فراموش كند روز قيامت دست و پا بسته خدا را ملاقات مى كند، و خدا در مقابل هر آيه اى كه فراموش كرده مارى بر او مسلّط مى كند كه تا آتش جهنّم همراه او خواهد بود مگر اينكه آمرزيده شود.

{ صلوات+عج }

نظرات شما عزیزان: